Financiële kengetallen nemen we sinds 2016 op in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing (vernieuwing Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeente). Het gaat om de volgende kengetallen:
- de netto schuld quote;
- de netto schuldquote gecorrigeerd voor leningen;
- de solvabiliteitsratio;
- de grondexploitatie;
- de structurele exploitatieruimte;
- de belastingcapaciteit.
De kengetallen geven de raad meer inzicht in de financiële positie van de gemeente. Zij kan zo de ontwikkeling van de kengetallen zien ten opzichte van de begroting 2017 en de jaarstukken 2016.
Financiële kengetallen | Werkelijk | Begroot | Werkelijk |
|---|---|---|---|
2016 | 2017 | 2017 | |
1.a. Netto schuldquote | 50% | 45% | 46% |
1.b. Netto schuldq. gecorr. v leningen | 41% | 37% | 40% |
2. Solvabiliteitsratio | 28% | 29% | 30% |
3. Grondexploitatie | 10,16% | 10,67% | 12,02% |
4. Structurele exploitatieruimte 2017 | 7,05% | 0,47% | 7,30% |
5. Belastingcapaciteit | 116,2% | 112,4% | 115,8% |
De provincie hanteert de hieronder gebruikte indeling voor de financiële kengetallen (de nettoschuldquote wordt door de provincie niet meer gebruikt bij de beoordeling van de financiële positie). De indeling is gebaseerd op de signaleringswaarden zoals die bij stresstesten voor 100+ gemeenten worden gehanteerd.
Financiële kengetallen | Gelders | kengetal | Categorie | Categorie | Categorie |
|---|---|---|---|---|---|
gemiddelde | Lingewaard | A | B | C | |
2. Solvabiliteitsratio | 33% | 30% | >50% | 20-50% | <20% |
3. Grondexploitatie | 18% | 12,02% | <20% | 20-35% | >35% |
4. Structurele exploitatieruimte 2017 | 0,66% | 7,30% | 2017 én MJB > 0% | Begr of MJB > 0% | Begr én MJB < 0% |
4. Structurele exploitatieruimte MJB | 0,91% | positief | |||
5. Belastingcapaciteit | 99% | 115,8% | <95% | 95-105% | >105% |
Het Gelders gemiddelde is berekend op basis van de door de gemeenten in hun begroting 2017-2020 opgenomen kengetallen.
Categorie A is het minst risicovol en C het meest risicovol. De provincie beoordeelt onze financiële positie aan de hand van de kengetallen. Maar voor het behouden van preventief toezicht is het alleen van belang dat de meerjarenbegroting een positief saldo heeft (art. 203 GW).
Hieronder is voor elk kengetal een korte toelichting opgenomen.
1 a. Netto schuldquote
De netto schuldquote = totale schulden / totale baten (excl. reserves)
De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft zodoende een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken.
Ten opzichte van 2016 is de netto schuldquote gedaald. Dit komt met name door reguliere aflossingen op langlopende geldleningen. Als de quote hoger wordt dan 90% wordt hij pas als risicovol beschouwd.
1 b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
De netto schuldquote wordt zowel inclusief als exclusief de doorgeleende gelden berekend, omdat er onzekerheid kan bestaan of alle leningen terug worden betaald. Op die manier wordt duidelijk wat het aandeel van de verstrekte leningen in de exploitatie is en ook wat dat betekent voor de schuldenlast.
Evenals de netto schuldquote lopen we geen risico.
2. De solvabiliteitsratio
De solvabiliteitsratio = eigen vermogen / totaal balans
De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin onze gemeente in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Onder de solvabiliteitsratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het totale balanstotaal. Het eigen vermogen van een gemeente bestaat uit alle reserves en het resultaat.
De solvabiliteitsratio zit in de middelste categorie. Dit is een aandachtspunt.
3. Grondexploitatie
Kengetal grondexploitatie = Boekwaarde bouwgrond in exploitatie / totale baten (excl. reserves)
Dit kengetal geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale baten. De boekwaarde is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. De gronden moeten tegen een actuele waarde op de balans zijn opgenomen. Hoe hoger het percentage, hoe groter het risico dat de waarde van de grond niet kan worden terugverdiend. Of een hoog of laag percentage gunstig is, is afhankelijk van de markt. Bij een gunstige markt zou een hoog percentage meer winstpotentie kunnen hebben.
Ondanks de lichte stijging zit dit kengetal nog ruimschoots in de minst risicovolle categorie.
4. Structurele exploitatieruimte
De structurele exploitatieruimte = het saldo van de structurele baten en lasten + het saldo van de structurele onttrekkingen en toevoegingen aan reserves / de totale baten (excl.reserves).
Dit kengetal geeft aan welke structurele financiële ruimte de gemeente heeft. We nemen bij de berekening alleen de structurele baten en lasten mee en niet de incidentele.
De structurele exploitatieruimte is flink gestegen door het grote positieve saldo van het jaar 2017. We zitten ruimschoots in categorie A, de minst risicovolle categorie. Let wel, in deze berekening worden de voorstellen voor de resultaatbestemming niet meegenomen.
5. Belastingcapaciteit
Belastingcapaciteit = totale woonlasten gemeente Lingewaard / landelijk gemiddelde woonlasten
De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen, wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Dit kengetal vergelijkt de totale woonlasten in Lingewaard met het landelijke gemiddelde. Het Coelo publiceert ieder jaar deze lasten in de Atlas van de lokale lasten.
De woonlasten zijn de OZB, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing. We gaan uit van de woonlasten van meerpersoonshuishoudens.
De belastingcapaciteit zit in de meest risicovolle theorie. Door de relatief hoge onroerende zaakbelasting ontbreekt de ruimte voor het benutten van extra belastingcapaciteit, indien dat nodig zou zijn voor het opvangen van risico's. De werkelijke belastingdruk 2017 is vergeleken met het landelijke gemiddelde van 2016 (conform de wettelijke regeling).
Beoordeling van de onderlinge verhouding van de kengetallen
De belastingcapaciteit zit in de meest risicovolle categorie. Dit wordt echter gecompenseerd door ons uitstekende weerstandsvermogen waarmee we risico's kunnen opvangen. Wij beoordelen dit daarom per saldo niet als risicovol. Voor de solvabiliteit is het van belang het eigen vermogen zoveel mogelijk op peil te houden, evenals voor de belastingcapaciteit. De overige kengetallen vallen in de minst risicovolle categorie.
We concluderen dat onze financiële positie stabiel is. Om dit in de toekomst te behouden moeten we zorgen voor een structureel sluitende meerjarenbegroting en een ruim eigen vermogen.